Sezaryen Doğum
Bebeğin anne karnında kesi açılarak çıkarılması operasyonuna sezaryen doğum denir. Sezaryen doğum kimi zaman annenin tercihine göre yapılsa da kimi zaman doğumdaki annenin sağlık durumunun en avantajlı olmasına göre doktor kararıyla da yapılabilir. Normal şartlarda ve sağlıklı olarak gerçekleşen bir sezaryen doğum gebeliğin 39. Haftasında yapılabilir. Türkiye’de sezaryen doğumun yapılma oranı %55’tir. Yani ülkedeki doğumların yarıdan fazlası sezaryen şekilde gerçekleşir. Gelişen cerrahi teknikler sezaryen doğumu kimi durumlarda daha cazip kılar. Ancak bir çeşit ameliyatla yapılan doğum olduğu için sezaryen doğumda dezavantajlar da olabilir. Bu durum şartlar annenin ve bebeğin sağlık durumuna göre değişebilir. Normal doğumun da sezaryen doğumun da belli şartlara göre pozitiflikleri ve negatiflikleri bulunur.
Sezaryen Doğum Nedir?
Anne karnı içinde bebeğin gelişimi ile yeterince büyümüş rahime ulaşılarak derin bir kesi açılma yöntemiyle yapılan operasyondur. Abdominal doğum olarak da isimlendirilir. Vajinal yolla yapılan normal doğuma göre daha uzun bir iyileşme süreci içerir. Ancak riskler açısından ise avantajları vardır. Çünkü her ne kadar cerrahi bir operasyon olsa da normal doğumdaki pek çok komplikasyonun sezaryende görülme olasılığı düşüktür. Tecrübeli ve güvenilir hekimlerin kontrolünde gerçekleştirilen sezaryen doğum anne adayı için gerekli görüldüğü durumlarda operasyon için gün verilir, ameliyathane hazırlanır ve bebek dünyaya getirilir.
Doğum Kaç Şekilde Gerçekleştirilir?
Doğum 2 şekilde yapılır: vajinal yani normal doğum veya sezaryen yani abdominal doğum. Sezaryen doğum cerrahi yöntemle ve anestezi alında yapılırken, normal doğumda bebeğin gelişim evresini tamamlaması sonunda vajinal yoldan çıkışı ile cerrahi müdahale olmadan gerçekleşir. İki yöntemin de kendine göre avantajları ve dezavantajları olabilir. Ancak her ikisinde de gebelik takibi süresince annenin ve bebeğin genel sağlık durumuna göre yapılan muayeneler sonucu karar verilir. Sezaryende annenin talebi üzerine de operasyon yapılabilir. Riskli durumlarda ise hekim kontrolünde ameliyatla bebek anne karnından hemen çıkarılmak durumunda kalınabilir.
Normal ve Sezaryen Doğum Farkı Nedir?
Normal doğum annenin suyunun ya da hafif kanamalı akıntının gelmesiyle başlar. Kasılmaların devam etmesiyle birlikte 10-14 saati bulan bir süreçtir. Eğer anne normal doğumu herhangi bir müdahaleye ihtiyaç duymadan gerçekleştirebilecekse kasılmaları kontrol etmek ve vajinal girişin kasılmalarla daha fazla açılmasını sağlamak için oksitosin hormonu verilebilir. Anne doğum yaptıktan sonra dinlenip günlük yaşamına dönebilir. Doğumdan hemen sonra sütü gelir ve emzirmeye başlayabilir. Bu yönüyle normal doğum daha kısa süren ve devamında emzirmenin mümkün olduğu bir süreçtir. Ancak bebeğin anne karnındaki duruşunun ters olması, doğumdan hemen sonra sütün gelmemesi, kasılmaların yetersiz olması ile bebeğin çıkışının gecikmesi gibi sık karşılaşılan durumlar normal doğum için görülen komplikasyonlardandır. Bu durumlarda hekim gözetiminde hızlıca cerrahi müdahale yapılır.
Sezaryan doğum planlı yapılan bir çeşit ameliyattır. Gebeliğin 39. haftasında belirlenen bir günde doğum gerçekleştirilir. Anne karnının alt kısmında bir kesi açılarak rahme ulaşılır. Daha sonra rahim de açılarak bebeğin içinde olduğu amniyon kesi boşaltılır. Bu kese gebelik süresinde bebeği darbelerden koruyan, anne ve bebeğe ait dokuları içeren, amniyotik sıvı ile dolu bir kesedir. Kese açılıp içi boşaltıldıktan sonra göbek kordonu kesilir ve bebek dünyaya getirilmiş olur. Annenin rahmi ve karındaki kesik kapatıldıktan sonra ameliyat tamamlanır. Operasyon sırasında anestezi uzmanı ile kadın hastalıkları ve doğum uzmanı beraber çalışır. Çünkü ameliyat lokal ya da genel anestezi altında gerçekleştirilir. Bu süreçte anestezi uzmanının annenin aldığı anesteziyi takip etmesi gerekir. Abdominal doğum bir çeşit ameliyat olduğu için iyileşme süreci daha uzundur ve annenin günlük yaşamına dönmesi için gereken tavsiyeler uyması önemlidir.
Sezaryen Doğum Neden ve Hangi Durumlarda Yapılır?
Sezaryen doğumun gerekli olduğu durumlar anne ve bebeğin sağlık durumuna göre belirlenir. Sezaryen doğumun nedeni olan ve sıkça karşılaşılan durumlar aşağıdaki gibi olabilir:
- Bebeğin çıkış şeklinin anormal olması
- Bebeğin stres altında olması
- Çoğul gebelikler
- Büyük bebeklerin doğumu (4000 gramdan büyük)
- Plasenta anormalileri (plasenta previa, plasenta dekolmanı)
- Annede doğuştan ya da sonradan kalça çıkığı olması
- Annede pelvik taban darlığı
- Annede genital yolda bulaşıcı bir hastalık olması (genital siğil, herpes simplex gibi)
- Doğum kanalında bebeğin çıkışına engel bir kitlenin olması
Sezaryen Doğum Ne Kadar Sürer?
Sezaryen doğum kadın doğum uzmanları ve anestezi uzmanları ile planlanan bir süreçtir. Ameliyatta hemşireler ve teknikerler de olur. Bir ekip ile yapılan ameliyat hastanın anesteziyi almasından itibaren 40 ila 60 dakika sürer. Hastaya spinal anestezi uygulandığında karın ve bacaklarını hissetmediği için tüm doğum sürecine hâkim olur. Bu sayede bebek doğduğu an anne ile temas kurabilir. Genel anestezide ise hasta anesteziyi aldıktan sonra 10-20 saniye içinde uyuşur ve operasyon başlatılır.
Sezaryen Doğum Avantajları ve Dezavantajları
Normal doğum iyileşme süreci açısından anne için oldukça avantajlı olsa da komplikasyonlar olması açısından tamamen risksiz de değildir. Özellikle bebeğin vajinal yoldan sağlıklı çıkışı için annenin düzenli ultrason muayenesi olması şarttır. Sezaryen doğum anestezi altında yapılan bir operasyon olsa da bu gibi komplikasyonların görülmesi açısından daha risksizdir. Ancak iyileşme süresi normal doğuma göre uzundur. Normal doğumda birkaç saat sonra yürüyüp emzirmek mümkünken, sezaryen doğumda bu süre birkaç günü bulabilir. Anne 2-3 gün kadar hekim gözetiminde kalıp operasyon bölgesinin hijyenini sağlamalıdır. Hekim tavsiyelerine kulak vererek iyileşme süreci kısaltılabilir. Sezaryen doğumdan sonra tekrar normal doğum yapmak mümkün olsa da genelde sezaryen sonrası tekrar sezaryen doğum önerilir. Çünkü rahimdeki kesiler sonraki normal doğumda bazı komplikasyonların oluşmasına neden olabilir. Ancak gebelik takibinin düzgün yapıldığı ve gerekli sürenin geçtiği sezaryen doğumun ardından normal doğum mümkün olabilir. Uzman hekimlerin kontrolünde yapılan doğumlar yeni gelişen cerrahi yöntemlerin avantajıyla elimine edilen risk ortamlarında gerçekleşir.
Sezaryen Öncesi ve Sonrası Yapılması Gerekenler
Sezaryan doğumun karında açılan 9-10 cm büyüklüğünde bir kesi ile yapıldığı unutulmamalıdır. Ayrıca karın içindeki dokular da hasar görür. Bebek için en güvenli yol olan sezaryen doğumu anne için de konforlu hale getirmek için hekimlerin tavsiyelerine uymak elzemdir.
Operasyon öncesindeki 24 saatte kesinlikle alkol, sigara ve kan sulandırıcı ilaçlar kullanılmamalıdır. Ameliyat öncesindeki 6 saatte su dahil hiçbir şey tüketilmemelidir. Çünkü rahme yapılan baskı ameliyatı zorlaştırır. Hekimin verdiği ağrı kesici ilaçlar tüketilmelidir. 24 saat boyunca duş alınması önerilmez. Operasyondan 3 gün sonra ayakta duş alınabilir. Anne yaklaşık 1 hafta sonra günlük yaşamına dönebilir. Ancak ilk 2-3 gün hastanede doktor gözetiminde olması gerekir. Operasyon sonrası ağır kaldırmaktan ve dikişleri açacak ani hareketlerden kaçınılması gerekir. Doğum sonrası cinsel ilişki en erken 4-6 hafta sonra olabilir.
Sezaryen Doğum Fiyatları
Ebeveynlerin bebeğini sağlıkla kucaklarına alması için klinik ve doktor seçimi oldukça önemlidir. Gebelik takibinde olduğu gibi doğum sürecinde de hasta ile olan, anne adayına güven veren, en iyi koşulları sunan sağlık hizmetleri her annenin hakkıdır. Bu nedenle doğru doktor seçimi hayatta nadir yaşanan doğum anında da en büyük önceliklerden olmalıdır. Hem anne sağlığı hem de bebeğin sağlığı için klinik koşullarının da iyi olması gerekir. Her gebelikte ve doğumda çeşitli durumlar olduğu için farklı takip planları ve doğum yöntemleri olabilir. Bu nedenle doğumun nasıl yapılacağına ve ücretlerine gebelik takibi sonucunda karar verilir. Özel kliniklerde ve özel hastanelerde en iyi koşullarda sunulan sezaryen doğumun ücretleri geniş bir skaladadır. Bu ücretler 750 TL’den başlayarak 20000 TL’ye kadar değişebilir. İstediğiniz ek hizmetler, hekimlerin yetkinliği, hastane ve kliniğin koşulları ve doğum için gereklilikler bu fiyat için değişken unsurlardandır. Geniş bir muayene sonrası anne ve bebek sağlığı açısından en doğru uygulamaları ardından kesin bir ücreti hekime danışarak öğrenebilirsiniz.
Sık Sorulan Sorular
Halk arasında Sezeryan, Sezeryen gibi de dillendirilir. Sezaryen –Sezeryan-cerrahi bir müdaheledir. Bu cerrahi müdahele karın duvarının ön yüzü ile döl yatağının (Rahim) ön yüzü kesilmesidir. Oldukça zor ve riskleri çok olan bir operasyondur.
Bazı kadınlar doğum korkusu taşıdığı için bu yolu tercih ederler. Aslında fobi haline dönüşmedikçe, bu korkunun kadının günlük hayatını ve psikolojisini bozmadıkça doktor önerdiyse Sezaryen tercih edilmelidir. Ancak bazı durumlar vardır ki anne adayı normal doğumu tercih etse de Sezaryen- Sezaryan- olmak zorunda kalır. Bu durumlar şunlardır:
- Halk arasında eş denilen plasentanın doğum kanalında durması, rahim ağzını kapaması ve doğuma engel olması
- Plasentanın doğum başlamadan rahim duvarından ayrılması
- Fetüsün(bebeğin) anne karnında ölmesi
- Leğen kemiğinin dar olması
- Halk arasında tosuncuk adıyla anlan iri bebek olması
- Çoğul gebelikler
- Bebeğin anne karnında karın duvarının kapanmaması sonucunda iç organların dışarıda olduğu durumlar
- Doğum kanalını daraltan rahim kanalındaki Miyomlar,
- Annenin astım, bel fıtığı, nefes darlığı, kalp gibi hastalıklarından dolayı ıkınma riskinin olması durumu,
- Annenin HPV-siğil- enfeksiyonuna sahip olması,
- Annenin vajinimus hastalığına sahip olması,
- Gebelik sırasında bebeğin gelişim bozukluğu göstermesi,
- Amniyom sıvısında bebek dışkısı olması,
- Doğum başladığı halde rahmin bir türlü açılmaması,
- Doğum sırasında önce bebeğin kordonunun gelmesi,
- İkinci gebelik şansının düşük olduğu durumda
En çok 3 kez Sezaryen-Sezeryen- olunur. Operasyon ortalama 40-45 dk. Sürer. Genel anestezi uygulanmışsa bu süre artar. Çünkü bu anestezinin etkisini göstermesi yaklaşık 20dk’dır.
Lokal anestezi daha iyidir. Anne bebeği ile hemen iletişime geçer. Emzirebilir.
Sezaryen, cerrahi bir operasyon olduğu ve rahime ve karın içine kesikler atıldığı için her zaman enfeksiyon kapma riski vardır. Ameliyat sonrası atılan dikişlerin tutmaması, iltihaplanması, kanamaların olması vakaları görülebilir. Kesilerek yapılan bu operasyonda kanama şiddetli olabilir. Karın içi yapışıklıklara rastlanabilir. İdrar yollarında hasarlar oluşabilir. Bacaklarda ya da akciğerde kan pıhtılaşması görülebilir. Kusma, bulantı, doğum sonrası aşırı ağrılar oluşabilir. Sezaryen genel anestezi ile yapılmışsa anestezinin yan etkileri ve riskleri olabilir. Sezaryen sonrası kabızlık gibi bağırsak problemleri olabilir. Dikişle sonlandığı için hareketler kısıtlı olur ve anne bebeğini rahatça kucaklayıp emziremez. Operasyon ölümle sonuçlanabilir.
Anne yaklaşık 3 gün hastanede kalır. Sezaryen dikişleri eğer eriyen dikiş ipleri kullanılmamışsa bir hafta sonra alınır. Tamamen iyileşme kadının fizyolojik iyileşme süresine göre yaklaşık 1-1,5 ayda geçer.(4-6 Hafta)